Benieuwd wat er allemaal in de VCA checklist staat en hoe het uw organisatie helpt om veiligheid op de werkvloer te waarborgen? Lees dan vooral verder! De VCA checklist is een hulpmiddel dat organisaties helpt om aan alle belangrijke veiligheidsaspecten te denken. Het is geen gedetailleerde handleiding, maar eerder een naslagwerk en controle-instrument dat ervoor zorgt dat bedrijven niets over het hoofd zien. Door de verschillende hoofdstukken van de checklist te volgen, weet u zeker dat u aan alle veiligheidsvoorschriften voldoet. In dit blog bespreken we deze hoofdstukken allemaal in het kort.
Bent u VCA gecertificeerd? Vergeet dan niet dat u elke 10 jaar een VCA-cursus moet volgen om up-to-date te blijven. Bekijk de cursusopties en zorg ervoor dat uw certificering op peil blijft!
1. VGM-beleid en -organisatie, betrokkenheid van de directie
In het onderdeel ‘VGM-beleid en -organisatie, betrokkenheid van de directie’ wordt gekeken of bedrijven een VGM-beleidsverklaring hebben die aandacht besteedt aan veiligheid, gezondheid en milieu. Daarnaast moet er een VGM-functionaris zijn die deze punten coördineert en de VGM-structuur binnen de organisatie moet duidelijk zijn. Leidinggevenden worden jaarlijks beoordeeld op hun VGM-prestaties, er worden interne audits uitgevoerd om te controleren of alles volgens de VCA-eisen verloopt, en de directie beoordeelt jaarlijks of het VCA-systeem goed werkt en waar nodig verbeterd kan worden.
2. VGM-risicobeheer
Het tweede hoofdstuk van de VCA checklist, VGM-risicobeheer, richt zich op het identificeren en beheersen van veiligheids-, gezondheids- en milieurisico’s binnen een bedrijf. Dit gebeurt via een VGM-risico-inventarisatie en -evaluatie, taakrisicoanalyses (TRA’s) voor specifieke werkomstandigheden, en Laatste Minuut Risico Analyses (LMRA’s) vlak voor de start van werkzaamheden. Deze methoden helpen ervoor te zorgen dat risico's tijdig worden onderkend en beheerst, met als doel een veilige werkomgeving.
3. Opleiding, voorlichting en instructie
Bedrijven moeten ervoor zorgen dat alle medewerkers de juiste opleiding en ervaring hebben voor hun taken. Dit betekent dat er per functie duidelijk moet zijn welke opleiding en ervaring nodig is, en dat dit ook op de werkvloer wordt nageleefd. Operationele medewerkers moeten bijvoorbeeld een geldig diploma Basisveiligheid VCA hebben, en leidinggevenden een VOL-VCA diploma. Voor risicovolle taken is extra specifieke kennis en kunde nodig.
Daarnaast is het belangrijk dat bedrijven zorgen voor heldere VGM-voorlichting en -instructie, zodat iedereen op de hoogte is van de veiligheidsregels, risico’s en wat te doen in noodgevallen. Deze informatie moet ook gedeeld worden met tijdelijke medewerkers en onderaannemers, en het is essentieel dat de communicatie hierover zonder taalbarrières verloopt.
4. VGM-bewustzijn
Binnen een bedrijf moet regelmatig VGM-overleg plaatsvinden op alle organisatieniveaus, waarbij medewerkers ook de ruimte krijgen om VGM-onderwerpen aan te kaarten. Dit overleg omvat ook toolboxmeetings met alle operationele medewerkers, waarin belangrijke VGM-onderwerpen en updates worden besproken. De frequentie van deze meetings varieert afhankelijk van de VCA-norm.
5. VGM-projectplan
Voor projecten moet een bedrijf VGM-projectplannen opstellen om risico’s goed te beheren. Dit betekent dat er duidelijke criteria en eisen moeten zijn voor deze plannen, zoals risicoanalyses, VGM-organisatie en veiligheidsinspecties. Deze plannen moeten worden ondertekend door de projectverantwoordelijke en aan de opdrachtgever worden voorgelegd om goedkeuring te krijgen voordat de werkzaamheden starten.
6. Voorbereiding op noodsituaties
Zorg ervoor dat u goed voorbereid bent op noodsituaties met duidelijke procedures voor melden, waarschuwen, alarmeren en ontruimen. Medewerkers moeten deze procedures kennen, en de nodige middelen, zoals EHBO- en brandbestrijdingsmiddelen, moeten aanwezig en functioneel zijn. Daarnaast moeten verantwoordelijke medewerkers getraind zijn in EHBO, brandbestrijding, ontruiming en begeleiding van hulpdiensten.
7. VGM-inspecties
Voor een veilige werkomgeving moeten bedrijven regelmatig werkplekinspecties uitvoeren, minimaal één keer per maand per werkplek. Deze inspecties, uitgevoerd door operationeel leidinggevenden of medewerkers onder hun verantwoordelijkheid, moeten leiden tot verslagen met bevindingen en actieplannen voor verbeteringen. De directie moet elk kwartaal deelnemen aan een inspectie. Ook moet er jaarlijks een trendanalyse worden gemaakt van de inspectie-resultaten om structurele verbeterpunten te identificeren en op te volgen.
8. Bedrijfsgezondheidszorg
Het achtste hoofdstuk uit de VCA checklist benadrukt dat medewerkers medisch geschikt moeten zijn voor hun functies en werkplekken, vooral bij risicovolle taken. Dit omvat medische beoordelingen en periodieke onderzoeken op basis van risico-inventarisaties. Medewerkers moeten ook toegang hebben tot gekwalificeerde medische deskundigen (bedrijfsarts) voor advies. Daarnaast moet er een beleid zijn voor aangepast werk om medewerkers te ondersteunen bij re-integratie na ziekte of een ongeval. Documenteer alle medische geschiktheidseisen, onderzoeksresultaten, en het beleid voor aangepast werk.
9. Aanschaf en keuring van materialen, arbeidsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen
Zorg ervoor dat alleen materialen, arbeidsmiddelen en persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) worden aangeschaft die voldoen aan VGM-eisen. Voer periodieke keuringen uit om te garanderen dat deze middelen veilig blijven. Houd een inventaris bij van risicovolle materialen en stel keuringseisen op. Zorg ervoor dat gekeurde middelen voldoen aan de VGM-normen en houd de keuringsdata bij.
10. Inkoop van diensten
Het is niet alleen belangrijk dat uw medewerkers voldoen aan alle eisen, de VCA checklist benoemt ook het belang van het checken van onderaannemers en uitzendkrachten. Zorg ervoor dat onderaannemers en uitzendkrachten voldoen aan de relevante VGM-eisen. Onderaannemers moeten VCA-gecertificeerd zijn of aan gelijkwaardige eisen voldoen. Evalueer regelmatig de VGM-prestaties van onderaannemers en stel een lijst op van goedgekeurde partners. Voor uitzendkrachten, gebruik uitzendorganisaties die voldoen aan VCU-certificering of controleer hun VGM-kennis en -kunde als ze via andere kanalen worden ingehuurd.
11. Melding, registratie en onderzoek van VGM-incidenten
Zorg voor een duidelijke procedure voor het melden en registreren van alle VGM-incidenten, zoals ongevallen (met of zonder verzuim), bijna-ongevallen en andere VGM-incidenten. Medewerkers moeten op de hoogte zijn van deze procedures. Alle incidenten moeten worden geregistreerd en gecategoriseerd, en de ongevallencijfers moeten jaarlijks worden gedeeld. Voer grondig onderzoek uit naar deze incidenten om de oorzaken te achterhalen en verbetermaatregelen te implementeren. Bij dit laatste hoofdstuk uit de VCA checklist draait het om het communiceren van de lessen die uit de incidenten zijn getrokken binnen het bedrijf.
Volg een VCA-cursus bij In1keerVCA!
Wilt u ervoor zorgen dat uw bedrijf volledig voldoet aan de VCA-eisen en dat uw medewerkers goed voorbereid zijn op alle veiligheidsaspecten? Bij In1keerVCA bieden wij uitgebreide VCA-cursussen aan die u helpen om alle VCA-vereisten en deze VCA checklist te begrijpen en toe te passen. Of u nu op zoek bent naar een basisopleiding voor operationele medewerkers of een meer geavanceerde cursus voor leidinggevenden, wij hebben de juiste opleiding voor uw behoeften! Heeft u vragen? Neem gerust contact op, dan helpen we u verder!
